Is er leven na de dood (van een dierbare)?
Wanneer je te maken krijgt met een overlijden van een dierbare, bijvoorbeeld je partner, ouder, kind of vriend(in) is er tijdelijk een heleboel “te doen”. Er moet veel geregeld worden.
Er wordt getroost, gehuild en gedeeld. Fysiek is er, vooral bij ziekte, ook veel zichtbaar van het verdriet en het proces van loslaten. Het aftakelen, lijden, zoeken, worstelen, huilen en lachen om de mooie momenten. Het delen van de liefde, van elkaars aanwezigheid…het is van onmetelijk groot belang en wordt evenzo intens beleefd als bijvoorbeeld het geval is in de periode rondom de geboorte van je kindje.
Een overlijden wordt in de periode rondom de uitvaart dus heel intens beleefd en geleefd. Vaak gaat het ook in een roes. Of er komt vermoeidheid, wanhoop, maar ook dankbaarheid. De meest uiteenlopende intense emoties dienen zich aan. En gek genoeg hoor je dan vaak dat deze momenten rondom de aankondiging van de dood je in leven houden. Eruit halen wat er nog in zit. Volop beleven. Volop liefhebben, voelen en delen.
De laatste maanden, weken of dagen dat je dierbare nog leeft.
De laatste uren en minuten dat je nog bij elkaar kunt zijn. Elkaar in de ogen kunt kijken.
De dagen dat iemand thuis is opgebaard of in een rouwcentrum. Want hij of zij IS er fysiek nog…
Leven en dood staan dan eigenlijk heel dicht naast elkaar met maar een heel vage grens.
En dan komt de dag van de uitvaart en de dagen daarna. Ook deze worden vaak geleefd in het teken van de persoon die is gestorven. De geur van de kleding, de nog aanwezige haren. De jas die nog aan de kapstok hangt en de post die nog door de brievenbus komt. Zelfs het geluid van de telefoon klinkt wellicht. Alsof die ene persoon er nog steeds is en zo de telefoon kan opnemen.
In de eerste weken wordt er nog rekening gehouden met het verdriet, wordt de rouw heel zichtbaar beleefd en aanschouwd. Men accepteert de pijn en houdt rekening met de rouwenden.
En daarna komt de stilte.
Wanneer er niets meer “te doen of te regelen” is slaat de leegte toe. En vaak komt dan pas het werkelijke besef dat degene die is overleden ook echt weg is en niet meer terug komt.
Het leven zou weer de normale weg moeten gaan. De omgeving verwacht dat je je weer hervat en het leven weer oppakt en verder gaat. En gelukkig lukt dat vaak ook.
Maar soms ook niet.
Soms wordt men na deze periode niet meer zo goed gezien en na een nog langere periode vindt men het vaak ”wel genoeg geweest” en kan het zelfs zo zijn dat je ontweken wordt. Sommige mensen willen niet wéér over jouw verdriet en rouwproces praten en blijven vaker weg. Uit machteloosheid wellicht, maar toch…
Het leven gaat weer door. Terwijl het rouwproces onzichtbaar ook gewoon doorgaat. In stilte of eenzaamheid kan het gemis juist veel groter worden. Omdat het niet meer gezien wordt.
Is er wel leven na de dood van je dierbare? En hoe pik je dat dan weer op? Hoe lang mag je blijven treuren en wanneer is het wel genoeg geweest of mag je weer gaan leren om langzaamaan van het leven te gaan genieten?
Wanneer kun je weer gaan lachen? Wanneer is een verlies verwerkt?
Zoek jij antwoorden waarvan je de vraag niet eens weet? Of wil je gehoord en gezien worden zonder dat een ander daarmee “belast” wordt?
Trek aan de bel wanneer je even niet meer weet of er nog wel leven is na de dood van je dierbare.
Voel je welkom.
Voel je gehoord.
Doodnodig.